Otizm Spekturum Bozukluğu Nedir?

Otizm Spekturum Bozukluğu nörogelişimsel bir bozukluktur. Belirtiler, çocuğun erken gelişim dönemlerinde ortaya çıkar ve bu belirtiler bir zihinsel yetersizlik veya genel gelişimsel gerilikten kaynaklanmamaktadır.
Spektrum kavramı, özelliklerin hafif düzey ve az sayıda oluşu ya da çok belirgin düzey ve çok sayıda oluşu arasında değişebilmesinden kaynaklanmaktadır. Kimi bireylerde tüm özellikler tamamen belirgin olarak gözlenirken, kimilerinde özelliklerden bazıları çok hafif olarak kendini belli eder. Dolayısıyla tanı sürecinde de çocuklar Otizm Spekturum ana başlığı altında; Otizm, Asperger, Atipik Otizm, Rett Bozukluğu ve Çocukluğun Dezintegratif Bozukluğu şeklinde tanılar alabilir.
Otizm Spekturum Bozukluğunun görülme sıklığı %1 civarındadır. Erkek çocuklarda görülme sıklığı kız çocuklara oranla 3-5 kat daha yüksektir. Otizmin görülmesinde genetik faktörlerin etkisi bulunmaktadır. Yapılan araştırmalar, otizmin görülmesinde yetiştirmenin tam olarak bir etkisi olmasa da temelde var olan bir yatkınlık varsa yetiştirmenin bu durumu tetiklemekte olduğunu göstermektedir. (örneğin, çocuğun gün boyu televizyon ya da tablet karşısında olması gibi)
DSM-V tanı kriterlerine göre;
Toplumsal iletişim ve toplumsal etkileşimde sürekli yetersizliğin olması
Toplumsal-duygusal karşılıktaki yetersizlikler
Sözel olmayan iletişimdeki yetersizlikler
İlişki kurma ve sürdürmedeki yetersizlikler
(Göz teması kurmama, bakışların sizi delip geçmesi, adına tepki vermeme, oyunlara katılmama, yalnız kalma, geç konuşma…)

Sınırlı, tekrarlayıcı davranışlar, ilgiler ya da etkinlikler
Basmakalıp ve tekrarlayıcı motor hareketlerinin olması
Rutine sıkı bağlı ve değişimlere karşı dirençli olması
Sınırlı ve yoğun ilgi alanlarının olması
Duyusal anlamda çok ya da az uyarılıyor olması
(Etrafında dönme, çırpınma hareketi, oyuncakları ya da nesneleri işlevleri dışında kullanma-oyuncak arabanın sadece tekerleğini döndürme gibi-, ağrı/acı hissetmeme ya da dokunulmaya karşı aşırı hassasiyet, derinlik algısının olmaması

Çocuğunuz yaşıtlarından farklı olarak davranıyorsa ve yukarıda bahsedilen tanı kriterlerine uyuyorsa bir çocuk pskiyatristine başvurmalısınız. Nörolojik muayeneler ve psikiyatristin yönlendirmesi sonrasında en kısa süre içerisinde alanında uzman kişilerden eğitim almaya başlanmalı, gerekirse ilaç tedavisi de eğitim programlarına ek olarak kullanılmalıdır.
Gelişimsel bozukluklarda erken tanı ve erken müdahale çok önemlidir. Bu tanı grubundaki bozuklukların tedavisi özel eğitim ve davranışsal müdahalelerdir. Ek olarak kullanılabilecek olan ilaç tedavileri de eğitimi kolaylaştırmaya ya da eşlik eden sorunları ortadan kaldırmaya yöneliktir.